11 mei: Caïro

Om ongeveer drie uur 's nachts kwamen we aan op het vliegveld van Caïro.Ondanks het nachtelijke uur was het ontzettend druk. Enerzijds komt dit doordat veel vliegtuigen uit het buitenland 's nacht aan komen (geluidsoverlast is hier gelukkig nog ondergeschikt aan economisch belang), anderzijds omdat je in Egypte als je iemand op komt halen, dat dan ook met de hele familie doet. In ieder geval duurde het ongeveer een uur voordat we eindelijk naar ons hotel in Caïro konden voor een korte nachtrust. Niet te lang, want we hadden slechts één dag in Caïro en om 10 uur verwachtte reisleider Bernard van Djoser ons voor de introductie. Na die introductie nam hij ons mee voor een stadswandeling met bezoek aan de Ibn Tulun moskee en door een traditionele islamitische wijk van Caïro. De moskee van Achmed Ibn Tulun is één van de oudste moskeeën van Egypte (foto 1-8). Het is wat mij betreft ook de mooiste. Tijdens mijn vorige Egypte-reis bezocht ik de Mohammed Ali moskee die bestond uit veel kitsch. Niets daarvan hier. De moskee valt juist op door zijn (geometrische) eenvoud, maar ook door zijn grootte, door de prachtige zuilengangen (foto 2) en door prachtig pleisterwerk (foto 7). De Ibn Tulun moskee werd al tussen 877 en 879 gebouwd en is een hoogtepunt van islamitische architectuur. De moskee heeft een enorme binnenplaats waar alle mannen uit de wijk tijdens het vrijdaggebed kunnen bidden. Opvallend is de vreemd gedraaide minaret (foto 6). Deze minaret is te beklimmen en geeft dan een mooi uitzicht over de stad Caïro (foto 8).

Na ons bezoek aan de Ibn Toeloen-moskee nam reisleider Bernard ons mee door een traditionele wijk van Caïro, zo'n wijk waar je nog niet veel toeristen tegen komt. Dit bleek een goede keuze. Naast de alomtegenwoordige juice bars (foto 1 onder) met onder andere suikerrietsap (lekker!), zagen we het dagelijkse leven in Caïro met de bakker (foto 2), de tapijthandelaar (foto 3), de markt (foto 4) en de waterpijp rokende mannen (foto 5). Vervolgens kwamen we uit bij de grote bazaar van Khan el-Khalili met zijn vele kraampjes en winkeltjes. Hier hadden wij lunch bij een pancake restaurant, waarna de meesten van ons vertrokken naar het beroemde Egyptisch museum van Oudheden (foto 9-11). Hoewel ik dit museum ook had bezocht tijdens mijn bezoek in 2006 aan Egypte, is dit museum zo geweldig en groot dat een tweede bezoek meer dan gerechtvaardigd was. De geschiedenis van de Egyptische Oudheid is dan ook bijzonder fascinerend. In april 2008 bezocht ik in Londen de tentoonstelling "King Tut and the age of the Pharaohs", hier in het Egyptisch museum zag ik het indrukwekkende dodenmasker en de rest van de overweldigende hoeveelheid schatten uit het graf van Toetanchamon, wiens graf ik ook in mei 2006 bezocht. Daarnaast bezocht ik dit keer ook de twee zalen met de koninklijke mummies, waar de mummies van diverse farao's, zoals de grote Ramses II, bewaard worden en ondanks duizenden jaren nog steeds in goede staat zijn.

12 mei: Memphis, Sakkara, Gizeh

Vandaag maakten we een excursie op zoek naar het oude Egypte in Memphis, Sakkara en Gizeh. Dezelfde excursie maakte ik ook twee jaar geleden tijdens de reis naar de Nijlvallei en meer informatie en foto's zijn dan ook in het reisverslag Egypte 2006 te vinden. Toch vond ik het de moeite waard om deze excursie nog eens te zien en met name vanwege de goede lokale gids die wij nu hadden, heb ik veel nieuwe dingen gezien, gehoord en geleerd. Ons eerste bezoek was aan Memphis, de hoofdstad van Egypte tijdens het Oude Rijk en daarna. De stad Memphis destijds was een belangrijk bestuurs- en handelscentrum. Helaas is daar weinig meer van terug te vinden en is bijna alle oude glorie verloren gegaan.  Wat rest is een openluchtmuseum met  als pronkstuk een enorm kalkstenen beeld van Ramses II (foto 1). Een andere belangrijke bezienswaardigheid is een sfinx van 80 ton calciet uit het Nieuwe rijk, uit de 18e dynastie (foto 5,6). Na Memphis vertrokken wij naar Saqqara waar we de Kring der Filosofen (foto 7) bezochten en de Mastaba van Ti (foto 8-10). Ti was een hoveling/opzichter uit 5e dynastie. Zijn graf is één van de mooiste van Saqqara met prachtige muurschilderingen, onder andere over de jacht. Opvallend is de laatste kamer met drie spleten waardoor de serdab te zien is, een kamer waar de geest van Ti huisde met achter elke spleet een beeld van Ti (foto 9).

Iets verderop in Saqqara is de piramide van Teti (6e dynastie). Van buiten ziet deze eruit als een berg puin (foto 1 onder), de binnenkant is echter nog in goede staat en kan als zelfs bezocht worden. Door een lage gang (foto 2) kom je in de grafkamer waar een enorme sarcofaag staat. Het dak van de grafkamer is versierd met sterren en de wanden zijn beschreven met piramideteksten. Bij de piramide van Teti vandaan valt al direct de piramide van Djoser op. Deze ligt iets verder. Deze trappenpiramide (foto 6,7) werd tijdens de 3e dynastie (27e eeuw v. Chr,) gebouwd voor koning Djoser door de hogepriester Imhotep. Via een zuilengalerij komt men in het grafcomplex dat naast de trappiramide een aantal bastions, kapellen, binnenhoven en tempels bevat (foto 8). Naast de piramide van Djoser ligt de piramide van Oenas (foto 9). Deze bevat de oudste geschreven versies van grafgebeden en -instructies, de zogenaamde Piramideteksten of het Dodenboek, en is daarmee van groot historisch belang. Een 1 kilometer lange vroeger geheel overdekte processieweg (foto 10) voert naar de piramide langs diverse mastaba's (graven) van familieleden van koning Oenas.

Niet te missen bij elk bezoek aan Caïro is natuurlijk de necropolis bij Gizeh (Giza) met de piramide van Cheops, de piramide van Chefren en de piramide van Mycerinus. Het plateau van Gizeh (foto 2 onder) is het enige van de zeven oude Wereldwonderen die nog steeds bestaat. Naast de drie piramides van de farao's zijn hier ook diverse kleinere piramiden gevonden voor de koninginnen en een groot aantal mastaba's voor belangrijke hovelingen van de farao's. Omdat de toegang tot de Grote Piramide (van Cheops) sterk beperkt is, bezocht ik de grafkamer in de piramide van Chefren. Door een lange ongeveer 1 meter hoge gang (foto 7) komt men in de kamer met de sarcofaag van Chefren. Na de benauwde gang was het een verademing om (flink bezweet) in de buitenlucht te komen en dat terwijl het daar toch 41°C bleek te zijn, de warmste dag van deze vakantie. Teruglopend passeerden we vervolgens de beroemde Sfinx (foto 9, 10) uit ongeveer 2500 v. Chr. die de wacht houdt bij de processieweg naar de piramide van Chefren en de Daltempel van Chefren (foto 10) die bezocht kan worden. In de tijd dat de piramiden gebouwd werden lag deze tempel aan de Nijl, nu ligt deze dicht aan de stad. Hier vandaan was het nu met de bus een half uur naar ons hotel in Caïro. In de avond had ik met een aantal reisgenoten een bijzonder lekker diner in visrestaurant Seagull (foto 12) aan de oever van de Nijl: een aanrader!